Dziecko jest cudzoziemcem, nie rozumie języka, nie zna kierunku ulic, nie zna praw i zwyczajów. […] Potrzebny przewodnik, który grzecznie odpowie na pytanie.

Janusz Korczak, Jak kochać dziecko. Prawo dziecka do szacunku

Wyobraź sobie: w Krakowie, Warszawie czy jakimkolwiek z miast, które może odwiedzić w naszym kraju cudzoziemiec, ktoś zatrzymuje Cię i zadaje pytanie. Może być banalne, możesz się zaśmiać, słysząc je albo zdziwić, że takie pada. Najpewniej odpowiesz, w miarę możliwości. Obcokrajowiec - trzeba mu pomóc. Trochę poprowadzić, wskazać drogę. Z uśmiechem, życzliwością. Bo tak kulturalnie.

A dziecko?

Ile razy ono zadaje banalne pytania - dziwiące nas, śmieszące, i tak często... irytujące. Bo pada ich wiele i stale. Bo dziecko nie jest przyjezdnym, który pojawił się na moment i za chwilę zniknie. Ono z nami mieszka, jest obok cały czas.

Podoba mi się metafora Korczaka - łączy w jedno dwie postawy. Bo o ile na obcego człowieka się nie wydrzesz, nie każesz mu "dać sobie spokój" czy nie rzucisz "porób coś, jestem zajęty/a", o tyle na dziecko... łatwiej. W ogóle łatwiej nakrzyczeć na osoby bliskie, łatwiej okazać im własną irytację, zniecierpliwienie. Złość, zmęczenie... Przed obcymi się wstydzimy - przy najbliższych hamulce nie działają. 

To jedna kwestia.

Inna: nie mamy prawa być bogami w świecie dziecka. Nie z własnej inicjatywy, nie dla swojej wygody. O ile dziecko na początku faktycznie traktuje nas jak najwyższe autorytety, o tyle musimy pamiętać, że jesteśmy od pokazywania, wyjaśniania świata - ale nie mamy prawa zawężać oglądu dziecka (i często też własnego). Jeśli dziecko wybierze inną drogę - musimy mu na to pozwolić. Mamy być tłumaczami, na początku przewodnikami (ale rodzaju tych, którzy idą z turystami po szlaku, opowiadając o otoczeniu, ale pozostawiają im swobodę), ale bez prawd absolutnych, jedynych właściwych, bez wywyższania się, podbudowywania własnego ego. Prowadźmy dzieci - naszych prywatnych cudzoziemców - mądrze.